Shared-care nazorg na testiskanker:

Informatie voor huisartsen

• Studierichtlijn

• Achtergrondinformatie

 

Studierichtlijn

Doelstelling

• Signaleren van patiënten met een mogelijk recidief testiskanker.
• Primaire- en secundaire preventie van hart- en vaatziekten bij testiskanker overlevers.
• Bevorderen van herstel na behandeling van kanker.
• Psychosociale situatie bespreken aan de hand van de vragenlijsten.

Bij de start van de follow-up wordt het nazorgplan besproken met de patiënt. Ook de huisarts kan bij eerste controle het nazorgplan bespreken, inclusief de rol van de huisarts en verantwoordelijkheden van de patiënt. De patiënt weet op welke momenten welke controles gedaan moeten worden. De controles die mede gericht zijn op cardiovasculaire risicoscreening vinden in principe in de huisartspraktijk plaats. Het bepalen van het cardiovasculaire risico en de bespreking daarvan zou door de praktijkondersteuner kunnen worden uitgevoerd. Het overige onderzoek door de huisarts. Hiermee zou bij het inplannen van de controle door de assistente rekening gehouden moeten worden.

 

Procedure

• Nazorgplan wordt met patiënt besproken, patiënt maakt zelf een afspraak voor een bezoek bij de huisarts
• Patiënt vult eenmalig psychosociale vragenlijsten in, in het UMCG
• Patiënt krijgt een formulier van het UMCG voor het de tumormarker-bepaling, de buizen worden opgestuurd naar UMCG waar de bepaling wordt verricht. De uitslag van de tumormarkers worden in het UMCG gecontroleerd en telefonisch besproken met de patiënt
• Ter evaluatie wordt voorafgaand aan ieder bezoek bij de huisarts een vragenformulier gestuurd. Graag dit formulier binnen twee dagen na het bezoek faxen naar het UMCG (nr. 050-361 4862).
• Na het bezoek bij de huisarts wordt de patiënt gebeld voor een nieuwe afspraak in het UMCG.

 

Richtlijnen diagnostiek

Assistente/POH

De assistente vult NHG-standaard CVRM in naast gewicht, bloeddruk, buikomvang. Voor deze jonge groep patiënten zijn met name leefstijlfactoren van groot belang. Testiskanker overlevers hebben op jonge leeftijd al een hoger risico op HVZ in vergelijking met leeftijdsgenoten. Voorlopig kan het risico vanuit praktische overwegingen worden geschat door bij de actuele leeftijd van de patiënt 15 jaar op te tellen. De website scoremeter.nl is hiervoor een geschikte tool die de patiënt ook kan laten zien wat bijvoorbeeld het effect is van stoppen met roken.

 

Consult

Anamnese

• Vragen naar klachten met behulp van bijgevoegde vragenformulier. Bij testiskanker worden klachten meestal veroorzaakt door zwelling van de lymfeklieren, waardoor pijn kan ontstaan, zoals:
  • een dof, zwaar gevoel in de onderbuik, achter of in de balzak
  • buikpijn of rugpijn
  • zwelling van het gebied rond de tepel
  • een zwelling van de borst(klier)
• Bespreken van de psychosociale vragenlijsten: o.a. de Lastmeter.

Lichamelijk onderzoek

• hart en longen
• palpatie van lymfklieren in hoofd/hals gebied, met name supraclaviculaire klieren
• gynaecomastie
• buikonderzoek
• contralaterale testis. Bij het lichamelijk onderzoek rolt u de testikel voorzichtig heen en weer tussen uw duim en wijsvinger. Let met name op: Zwelling, verharding, andere veranderingen (klik hier voor video).

 

Afronding consult

In het kader van het onderzoek ontvangen wij graag de uitslagen van dit onderzoek middels het vragenformulier.

De uitslag van de tumormarkers worden in het UMCG gecontroleerd. Na het bezoek bij de huisarts wordt de patiënt gebeld voor een nieuwe afspraak in het UMCG en zal ook de uitslag van de tumormarkers worden besproken.

Van iedere deelnemende patiënt wordt de follow-up continu gemonitord en geregistreerd. Waar nodig wordt het follow-up plan aangepast.

 

 

 

 

Achtergrond

Uit eerder onderzoek is gebleken dat de chemotherapie bij testiskanker een verhoogde kans geeft op de ontwikkeling van hart- en vaatziekten (HVZ) en metabool syndroom. De ontwikkeling van hypertensie, hypercholesterolemie en overgewicht kan de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten na deze behandeling waarschijnlijk vergroten. De controle op deze risicofactoren en de behandeling hiervan kan naast psychosociale begeleiding waarschijnlijk het beste in de eerste lijn door de huisarts worden verricht omdat de huisarts als generalist met deze zorg vertrouwd is. Bovendien is het voor veel patiënten praktischer om hun huisarts te bezoeken in plaats van een het UMCG.

In dit onderzoek willen wij nagaan of de samenwerking tussen oncoloog en huisarts in “shared care”, een goede controle biedt voor mogelijke recidieven en voor controle en behandeling van cardiovasculaire risicofactoren met meer betrokkenheid van de patiënten. Het testen van de veiligheid en haalbaarheid van deze shared care follow-up is het primaire doel van dit onderzoek. Het onderzoek wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met het IKNL (www.iknl.nl, www.toekomstnakanker.nl).

 

1. Oncologische controles

In het eerste jaar wordt de patiënt maandelijks gecontroleerd op de polikliniek medische oncologie. Deze controles bestaan uit anamnese, lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek, waaronder de bepaling van tumormarkers β-hCG, α-FP en LDH. Daarnaast wordt op vaste momenten een CT-scan gemaakt. Na het eerste jaar wordt het interval tussen de controles geleidelijk vergroot. Vanaf vijf jaar is er nog één keer per jaar een controle tot de follow-up na tien jaar wordt afgesloten.

 

2. Monitoren van cardiovasculair risicoprofiel en psychosociale factoren

Op vaste momenten in het follow-up schema worden controles uitgevoerd naar risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Deze controles vinden plaats op de volgende momenten na de start van de follow-up: één maand, half jaar, anderhalf jaar, drie jaar en vervolgens met tussenperiodes van twee jaar. Naast een gesprek bestaat het onderzoek uit bepaling van de bloeddruk, nuchtere glucose, lipidenprofiel, gewicht en buikomtrek. Deze controles kunnen goed plaatsvinden in de huisartspraktijk eventueel uitgevoerd door de praktijkondersteuner. Daarnaast worden voorafgaand aan de controle psychosociale vragenlijsten afgenomen om mogelijke psychosociale klachten en problemen in het dagelijks leven te inventariseren zodat hier zo nodig actie op kan worden ondernomen.

 

Wat betekent meedoen voor u als huisarts

Als u deelneemt aan dit onderzoek wordt voor uw patiënt een nazorgplan opgesteld dat op zijn persoonlijke situatie is afgestemd. Het plan is tegelijkertijd ook een samenvatting van zijn diagnose- en behandelgegevens. Het plan wordt uitgewerkt tot een papieren document en kan voor smartphone-gebruikers in digitale vorm worden verstrekt. Het plan wordt aan de patiënt gegeven en uitgelegd bij de start van de nazorg. Een kopie van het plan aangevuld met alle relevante medische informatie zoals familie-anamnese voor HVZ wordt verstuurd naar de huisarts en opgeslagen in het patiënten-dossier in the UMCG. In principe worden de onder 2 beschreven controles die mede gericht zijn op cardiovasculaire risicofactoren in de huisartsenpraktijk verricht.